Nagel Lichen Planus (NLP)

Lichen planus aan de nagels komt niet zoveel voor. Bij ongeveer 10% van de patiënten met andere vormen van LP zijn ook de nagels aangetast. Bij NLP is beschadiging van de nagels vaak blijvend.

Klachten

Iemand met lichen planus heeft niet altijd specifieke klachten en kan allerlei symptomen hebben, die ook bij andere huidaandoeningen kunnen voorkomen. Daarom is de diagnose niet altijd gemakkelijk te stellen. Soms moet een biopt uitkomst bieden. Zo kan NLP lijken op de psoriasisnagel, op zgn. kwetsbare nagels (Brittle nails) of op een kalk- of schimmelnagel.

Lichen planus kan alles rondom de nagel aantasten: de matrix, het nagelbed en de direct omgevende huid. Bij aantasting van het nagelbed zullen de nagels reeds bij geringe belasting loslaten en is kans op verlies van de nagels groot. Wanneer zowel nagelmatrix als nagelbed aangetast is, is er nauwelijks meer sprake van aanwezigheid van nagels.

Dit alles leidt tot veel klachten. Naast pijn, blijven haken door splijting van de nagels en losscheuren, kun je een verminderd tastgevoel in de vingers hebben en kunnen fijne handelingen steeds lastiger zo niet onmogelijk worden. Iemand kan zich schamen voor de lelijke nagels, wat kan maken dat hij/zij zich sociaal gaat terugtrekken.

Nagelafwijkingen bij lichen planus

Het klassieke beeld voor NLP is de aanhechting/ingroei van weefsel (huid) aan een beschadigde nagel.

De combinatie van dunne gespleten nagels met een zwelling en opbolling aan de voorkant van de nagel, dunne nagels met een ruw oppervlak, kwetsbare nagels met groeven en/of splijting kan ook op NLP duiden. Dit is een afwijking, die normaal is bij het ouder worden en die zonder oorzaak kan voorkomen, maar ook bij diverse huidziekten waaronder lichen planus.

• Kwetsbare nagels met groeven en/of splijting (Brittle nails)
• Loslaten van de nagelplaat van het nagelbed

• Dunne nagels met een ruw oppervlak (trachyonychia)
• Zwelling en opbolling aan de voorkant van de nagel (vanaf de nagelriem), ontstoken nagelmatrix
• Het meegroeien van de huid over de nagel (pterygium unguium)
• Groeven over de lengte of breedte van de nagel (longitudinale groeven (longitudinal ridges) of als distale splijting (onychoschisis)) of als allebei
• Splijting van de nagel (in de lengte, breedte of aan het einde van de nagel)
• Groeistoornis van de nagel (nageldystrofie)
• Verdikking van de nagels
• Ontbreken / totale uitval van de nagel
• Hele dikke nagelgroei
• Brokkelende nagels.

Hoe wordt de diagnose gesteld

De dermatoloog zal alle twintig nagels goed onderzoeken en meestal ook de rest van de huid goed bekijken. Vertel altijd of er ook andere huidklachten zijn, of je misschien al LP op andere plekken hebt. Het is zeer ongebruikelijk, dat NLP de eerste of enige uiting is van LP. Vaak is er sprake van een aanzienlijke ‘doctor’s delay’ voordat patiënten gezien worden/de ziekte wordt herkend, mogelijk dat daarvoor zelfs andere uitingen van LP al genezen zijn of wel al behandeld zijn.

Behandeling

• Behandeling is in veel gevallen vooral gericht op verlichting van de klachten. De meest toegepaste behandelmethoden zijn ontstekingsremmende middelen: corticosteroïden en/of calcineurine-remmers in de vorm van zalven en crèmes; lichttherapie en vitamine A-preparaten. 
• Behandeling neemt veel tijd in beslag, minimaal 6 maanden tenzij er bijwerkingen optreden waardoor je eerder moet stoppen. Als er na 6 maanden geen duidelijke verbetering is, kan een andere behandeling overwogen worden. Maar als herstel zichtbaar is, wordt de behandeling voortgezet tot volledig herstel van de nagelgroei.
• Ook in de tijd kan de situatie en uitwerking van deze behandelingen verschillen. Het blijft een kwestie van trial and error: wat bij de een goed werkt pakt bij de ander averechts uit.
• Als de nagelmatrix al onherstelbaar is aangetast, is verdere behandeling helaas zinloos.
• Mocht de NLP na verloop van tijd terugkomen, dan kan de behandeling opnieuw gestart worden (mits er bij eerdere behandeling geen bijwerkingen optraden).

Praktische adviezen

Goede begeleiding van iemand met NLP, bijv. met praktische adviezen t.a.v verzorging van de nagels en camouflage, kan veel bijdragen aan vermindering van de ziektelast en verbetering van de kwaliteit van leven. Een paar adviezen wat je zelf kunt doen zijn:

• Vermijdt beschadiging en irritatie: draag handschoenen bij werkzaamheden die de nagels kunnen beschadigen en vermijdt direct huidcontact met agressieve stoffen en schoonmaakmiddelen.
• Verzorging van de nagels:
  • Mag je zelf doen, maar wees terughoudend met vijlen en frezen en gebruik geen instrumenten om vuil onder de nagels te verwijderen. Gebruik zo nodig een nagelborsteltje.
  • Houdt de nagels kort en vijl uitstekende nagelfragmenten voorzichtig weg om haken te vermijden. Eventuele scheuren in de nagels kunnen opgevuld worden met een druppeltje seconde lijm.
  • Ook kan - in overleg met de dermatoloog - Psoriatec toegepast worden. Dit is een soort nagellak die specifiek werd ontwikkeld om nagels te remineraliseren die aangetast zijn door broosheid en lokale pijn, zoals bijvoorbeeld bij nagelpsoriasis en nagel LP. Door regelmatig Psoriatec te gebruiken, treden er minder groeistoornissen, splijten en broosheid van de nagels op, waardoor de nagel kans heeft zich te herstellen. Je brengt het dagelijks op. het oude laagje kun je eenvoudig met water verwijderen.
  • Duw de nagelriemen niet terug: dit kan leiden tot meer irritatie van de nagelplooi en draagt niet bij aan snellere groei noch zuurstofopname
• Eventueel kan een medisch pedicure uitkomst bieden bij verzorging van de nagels dan wel kan ze je laten zien hoe je dit zelf het beste kunt doen.
• Om je vingertoppen te beschermen als je wat moet doen/weg moet, kun je katoenen handschoentjes dragen en daaroverheen evt. rubberen handschoenen als je in het water moet.
• Een zgn. vingercondoom kan individuele vingers beschermen.

Camouflage

Afhankelijk van de ernst en uitgebreidheid en mate van aantasting van de nagels kan camouflage toegepast worden. Dit is echter individueel sterk verschillend: het effect op de nagels is afhankelijk van de mate van aantasting. Bij nagels die deels of geheel losliggen van het nagelbed worden deze technieken niet aangeraden.

Camouflage technieken

Voor alle onderstaande opties geldt dat deze aangebracht mogen worden, indien men niet bekend is met allergie voor bestanddelen. “Verstikking “van het nagelbed is niet aan de orde want er is geen zuurstofopname door de nagel; zuurstofopname gaat via de bloedvaten.

• Nagellak
• Acrylnagels
• Gelnagels
• Gelnagellak
  • Gelnagels en gelnagellak kunnen “bijgevuld” worden bij uitgroei. Houdt de nagel kort; de nagel mag nooit voorbij de top van de vinger reiken en de vrije rand moet bij voorkeur niet voelbaar zijn als je langs de vingertop omhoog wrijft.

Deze behandelingen hebben als nadeel, dat de kunstnagels verwijderd moeten worden door een professional middels vijlen. Dit kan weer leiden tot verdere beschadiging van de nagels.

En ook hier kan op den duur de situatie en uitwerking van deze behandelingen verschillen. Het blijft een kwestie van trial and error: wat bij de een goed werkt pakt bij de ander averechts uit.

Kunstnagelallergie

Recentelijk kwam in de media, dat het plaatsen van kunstnagels helaas niet geheel zonder risico is. Mocht je dit dus willen overwegen lees dan goed onderstaand artikel, zodat je weet waar je op moet letten.

Lees hier meer >>