Peter van den Broek (Platypusproject) signaleert op het EADV-congres 2025:

Peter van den Broek en Carla van Sluisdam waren namens Huid Nederland, samen met een aantal andere Nederlandse patientenvertegenwoordigers op het EAD-congres in Parijs. Zij hebben de LPVN informatiestand bemand en waren namens ons bij een aantal lezingen aanwezig. Lees hier hun verslag.

Een sprankje hoop op betere diagnose en behandeling voor mensen met lichen planus

Voor veel mensen met lichen planus is het nog steeds een lange weg naar de juiste diagnose en behandeling. De klachten kunnen langdurig zijn en het vinden van een passende behandeling vraagt vaak geduld. Toch is er goed nieuws: op het grote Europese congres van dermatologen in Parijs (EADV 2025) zijn ontwikkelingen gepresenteerd die hoop geven voor de toekomst.

Betere kennis van mogelijke oorzaken en het afweersysteem
Lichen planus heeft te maken met een overactief afweersysteem dat de eigen huid en slijmvliezen aanvalt. Wetenschappers onderzoeken verschillende wegen voor de behandeling daarvan: de ontstekingsroute LP en ontstekingsstoffen. Tijdens het EADV-congres is een stand van zaken voor LP gepresenteerd.

Ontstekingsroute: JAK-remmers
In ons afweersysteem speelt een bepaald signaal in het lichaam een belangrijke rol: de JAK-route (voluit: Janus Kinase-route). Het helpt afweercellen om met elkaar te communiceren. Wanneer er ergens in het lichaam gevaar is — bijvoorbeeld door een virus of wondje — sturen cellen via deze route signalen om de afweer te activeren. Bij lichen planus is dat afweersysteem te actief: het valt per ongeluk eigen huid- of slijmvliescellen aan. De JAK-route speelt daarbij een sleutelrol. Daardoor blijven de ontstekingssignalen aanstaan, ook als dat niet nodig is.
JAK-remmers zijn medicijnen die deze route tijdelijk blokkeren. Daardoor worden minder ontstekingssignalen doorgestuurd. Het afweersysteem wordt als het ware “gereset”, waardoor ontsteking, pijn en jeuk afnemen. Er bestaan verschillende JAK-remmers, zoals baricitinib, tofacitinib en upadacitinib. Ze worden al gebruikt bij andere ziekten zoals reuma en eczeem, en worden nu ook onderzocht bij lichen planus.

Biologicals
Dit zijn moderne medicijnen die met levende cellen worden gemaakt. Ze lijken op stoffen die ons lichaam zelf ook maakt, zoals afweerstoffen. Daardoor kunnen ze heel gericht een bepaald deel van het afweersysteem beïnvloeden. Bij ziekten zoals lichen planus werkt het afweersysteem te hard en valt het eigen lichaam aan. Biologicals kunnen dat proces afremmen door één specifieke ontstekingsstof te blokkeren. Zo helpen ze om ontsteking, pijn en jeuk te verminderen. Biologicals worden meestal via een injectie of infuus gegeven. Ze worden al gebruikt bij andere ziektes, zoals psoriasis, reuma en eczeem. Bij lichen planus worden ze nu in onderzoek getest, vooral bij mensen bij wie gewone behandelingen niet goed werken.

Meer aandacht voor de hele mens
Daarnaast groeit het besef dat mensen met lichen planus vaak meerdere zorgverleners nodig hebben. Niet alleen de dermatoloog, maar ook bijvoorbeeld de kaakchirurg of tandarts, de gynaecoloog of MDL-arts kunnen een belangrijke rol spelen. Deze multidisciplinaire zorg is essentieel bij eigenlijk alle vormen van lichen planus. Veel mensen met lichen planus hebben ook één of meer andere auto-immuunaandoeningen, zoals bijvoorbeeld astma, artrose, een schildklieraandoening, of lichen sclerosus. Daarom is goede monitoring belangrijk, zodat zorgverleners het hele plaatje in de gaten kunnen houden.

Naar meer persoonlijke behandeling
Er komt steeds meer aandacht voor precisiebehandeling – dat wil zeggen: een behandeling die past bij het type lichen planus en bij de persoon zelf. Onderzoekers kijken bijvoorbeeld naar bepaalde afweerstoffen of kenmerken in het bloed of speeksel (zogeheten biomarkers). Zo hopen ze te kunnen voorspellen wie op welke behandeling het best reageert.
Daarnaast groeit de aandacht voor het leven met lichen planus: omgaan met pijn, jeuk, onzekerheid of schaamte. Psychosociale ondersteuning wordt steeds vaker onderdeel van de zorg.

Een lichtpunt aan de horizon
Hoewel er nog meer onderzoek nodig is voordat de nieuwe medicijnen en tests breed beschikbaar zijn, is er duidelijk vooruitgang. Lichen planus krijgt steeds meer aandacht in de medische wereld. Dat is een belangrijke stap richting betere zorg, meer begrip en een hogere kwaliteit van leven voor iedereen die met lichen planus moet leven.